Ký viễn (Lý Bạch - đời Đường)

Ký viễn

Mỹ nhân tại thời hoa mãn đường
Mỹ nhân khứ hậu dư không sàng
Sàng trung tú bị quyến bất khởi
Chí kim tam tái văn dư hương
Hương diệc cánh bất diệt
Nhân diệc cán bất lai
Tướng tư hoàng diệp lạc
Bạch lộ thấp thanh đài.

Bản dịch 1

Gửi người xa
Em còn ở đây nhà hoa ngát
Em xa rồi ngơ ngác giường xưa
Chăn thê nếp nếp hững hờ
Ba năm hương mãi bây giờ còn bay…
Thơm nào nghe quyện đâu đây
Người đi bữa ấy mai này còn sang
Tương tư để rụng lá vàng
Cho sương lạnh trắng mấy làn rêu

Bản dịch 2
Người đẹp ở, hoa thơm đầy buồng
Người đẹp đi rồi trơ giường suông
Trên giường chăn thêu nếp hờ hững
Đến nay ba năm thơm còn vương

Hương cũng vương không dứt
Người cũng không về chơi
Tương tư vàng lá rụng
Sương lạnh trắng rêu hoài.

Mây

Ơi người sao nhin như mây
Ném ngang mái tóc mà bay tơi bời 
Thảo nào khi hạt mưa rơi
Làm cô gái đẹp cung trời lệ sa
Những gì lắng giữa lòng hoa
Là hương duyên đó hay là mây mưa
Vườn trần may quá đong đưa 
Gió vèo một trận tôi chưa quen Người. 

Hẹn

Hẹn hò nửa phút đơn sai
Tiêu hao hết chẵn mười hai tháng thề
Thử lầm lạc bước cung mê
Người không tới nữa tôi về gặp tôi. 

Người chị họ (1947)

Tôi có người chị họ
Nhà ở bến sông Xưa
Chị mồ côi mẹ khi còn nhỏ
Sống cạnh người cha quá hững hờ
Cái cảnh con chồng dì ghẻ ấy
Mấy đời bánh đúc có xương chưa?
Cho nên thường lúc tôi qua đấy
Bên mảnh guồng tơ dáng thẫn thờ
Chị bảo: Đời mình Thanh có thấy
Mai ngày rồi cũng rối như tơ!

Có ngày gió gió mưa mưa
Đôi bàn tay nhỏ thoi đưa nhịp nhàng
Chị tôi ngồi dệt tơ vàng
Tiếng ru hàng xóm vọng sang bên nhà:
              "Thân em như hạt mưa sa
"Hạt vào vườn cải hạt ra ruộng đào
            "Thân em như tấm lụa đào
"Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai?"

Từ đó thế rồi thôi

Tôi dời ra mé biển
Một chiều nơi xa xôi
Nghe người ta kể chuyện
Hồi cuối năm mới rồi
Giặc tràn Xưa hai chuyển.

Lần trước tôi về quê 

Sang làng Xưa thăm bác
Nắng úa mươi bờ tre
Gió chiều lên xào xạc
Lá xém mấy hàng cau
Mánh vườn dâu ngơ ngác
Khung cửi nhện giăng mau
Guồng tơ nằm lệch lạc
Tôi hỏi: Chị con đâu?
Bác rằng: Đi công tác.

Người con gái trẻ mơ buồn ấy
Hẳn đã căm hờn một sớm đông
Ngùn ngụt bốn trời trông lửa cháy
Làng thiêu nhà đốt hận sôi lòng
Đàn con hàng xóm hờ cha mẹ
Anh chị gào em, vợ khóc chồng
Đêm đêm nghe tiếng hờ rên rỉ
Phận gái như mình có vẹn không?

Tôi còn nên viết gì chăng nhỉ
Chị đã lên đường với núi sông.

                                    1947

Về cái dậu mùng tơi ở Mộc hoa trang trong thơ Nguyễn Bính (trích Nguyễn Bính và tôi)

… sự si tình, cái sự vu vu ở « Mộc hoa trang » phải đợi đến cái đỉnh cao « Người hành xóm ».

Có lần, tôi đã ngồi ở hàng hiên căn nhà Bính trọ tại Hoàng Mai để nhìn sang hàng xóm ; qua chiếc dậu dâm bụt cao ngang đầu người và phất phho những dây mồng tơi, thấp thoáng bóng người như trong thơ Bính đã kể :
     Hai người sống giữa cô đơn
Hình như nàng có nỗi buồn giống tôi
     Giá đừng có dậu mùng tơi
Thế nào tôi cũng sang chơi thăm nàng

Và đành phải :     
      Tôi chiêm bao giâc nhẹ nhàng
Có con bướm trắng thường sang bên này…

Tôi muốn ghi lại chút ít, vì theo tôi, trong khoảng ba, bốn năm từ 1938 đến 1941 là lúc sung sức của Bính, có nhiều bài thơ mà sau này nhiều người nhắc nhở.
Thực ra « Mộc hoa trang » chỉ là một cây mộc nhỏ được trống ở gần đấu hè ngôi nhà ba gian nhỏ, chỗ giáp với mảnh vườn nho nhỏ. Và đôi khi được thi vị hóa cho hấp dẫn….